تحلیل و نقد ادلّه جواز غیبت مخالفان مذهبی
نویسندگان
چکیده مقاله:
ز جمله چالشهایی که در روزگار معاصر رخ نموده و اذهان بسیاری از متشرّعان را به خود مشغول داشته است، میزان ارج و احترام شرع مقدس نسبت به مخالفان مذهبی است. علّت بروز چنین تأمّلاتی، وجود فتاوایی خلاف قاعده است که بعضاً مستظهر به موافقت مشهور فقها میباشند. یکی از این فتاوای بحث برانگیز که در کثیری از کتب فقهی امامی دیده میشود، فتوا به جواز غیبت نسبت به مخالفان مذهبی است. مشهور فقیهان با تفسیری خاص از پارهای آیات کتاب مجید و با تمسّک به دیگر ادلّه فقهی، مناط در حرمت غیبت را «ایمان» دانسته و منصرف از کلمه مؤمن را شیعه اثنیعشری دانستهاند؛ بدین ترتیب مطابق مختار ایشان، غیبت غیرشیعیان از عمومات ادلّه حرمت غیبت خارج شده و مجاز شمرده میشود. نگارنده با بازخوانی ادلّه قول مشهور چنین نتیجه میگیرد که مستندات ارائهشده وافی به مقصود و کافی برای اثبات مدعای ایشان نیست. نویسنده معتقد است قائل شدن به اشتراط ایمان در تحقق حرمت غیبت، فاقد وجاهت شرعی است. این نظریه اگرچه مخالف برداشت مشهور فقیهان امامی است؛ لیکن برخی از متأخران را با خود همراه نموده است. ضمن اینکه نظریه مزبور برخلاف قول رقیب با اطلاقات ادلّه باب سازگار بوده و قواعد اولیه باب غیبت نیز آن را اقتضا مینماید.
منابع مشابه
واکاوی ادله فریقین در جواز غیبت متجاهر به فسق
چکیده یکی از آسیب های مهم اجتماعی جریان و شیوع غیبت یا اظهار نقص دیگران و از سکه انداختن افراد با انگیزه های مختلف است. که می تواند انگیزه فردی و یا جمعی و یا سیاسی داشته باشد. ولی بر اساس مصالح عقلایی در مواردی این امر استثناء شده است که از جمله آنها غیبت شخص متجاهر به فسق است از این رو شناخت صحیح معنای فقهی غیبت و متجاهر به فسق به عنوان موضوع شناسی احکام و بیان احکام شرعی آن از دیدگاه علمای ا...
متن کاملنقد و بررسی ادله ی فقهی عدم جواز تسعیر
غریزه ی فزون‌طلبی و زیاده‌خواهی در نهاد بشر، در شاخه های مختلف قابل بررسی است؛ یکی از این موارد احتکار است. این مسأله از مسایلی است که جوامع امروزی نیز شدیداً به آن مبتلا و گرفتار پیامدهای آن شده است؛ فقها مکرر، در مورد احتکار و ناپسند بودن آن بحث کرده اند و غیر اخلاقی بودن آن را مسلم گرفته اند. چنین عمل حریصانه ای باید از سوی حکومت منع شود؛ البته در حدود اصول و قواعد مسلم؛ به گونه ای که با حق ...
متن کاملنقد و بررسی ادله ی فقهی عدم جواز تسعیر
غریزه ی فزون طلبی و زیاده خواهی در نهاد بشر، در شاخه های مختلف قابل بررسی است؛ یکی از این موارد احتکار است. این مسأله از مسایلی است که جوامع امروزی نیز شدیداً به آن مبتلا و گرفتار پیامدهای آن شده است؛ فقها مکرر، در مورد احتکار و ناپسند بودن آن بحث کرده اند و غیر اخلاقی بودن آن را مسلم گرفته اند. چنین عمل حریصانه ای باید از سوی حکومت منع شود؛ البته در حدود اصول و قواعد مسلم؛ به گونه ای که با حق م...
متن کاملبررسی و نقد مبانی روایی مخالفان انقلاب و تشکیل حکومت اسلامی در دورۀ غیبت
یکی از ابعاد زندگی انسانی، جنبۀ سیاسی- اجتماعی آن و این است که نگاه اسلام به تشکیل حکومت در عصر غیبت چیست؟ برخی با استناد به روایاتی، هرگونه قیام و انقلاب قبل از ظهور حضرت قائم (عج) را حرام می‌دانند و می‌گویند: «هر پرچمی پیش از ظهور امام زمان(ع) برافراشته شود، رهبر آن طاغوت است». این نوشتار، مبان روایی مخالفان انقلاب و تشکیل حکومت را از لحاظ سندی و محتوایی نقد کرده و بدین نتیجه رسیده است که روا...
متن کاملقاعده لطف در قرآن و روایات (نقد و بررسی ادله موافقان و مخالفان)
قاعده لطف از قواعد مهم کلامی است که مکاتب مختلف کلامی در اسلام، آن را در اثبات بعضی از اصول اعتقادی اساسی خود، به کار گرفته اند. متکلمان امامیه اصل امامت را و متکلمان معتزلی لزوم وعد و وعید را که از اصول اساسی این مکتب است از طریق قاعده لطف اثبات نموده اند، اما متکلمان اشعری و بعضی از معتزله بغداد این قاعده را انکار نموده و به ابطال آن پرداخته اند. هدف از نگارش این مقاله این است که، با توجه به...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 12 شماره 42
صفحات 147- 168
تاریخ انتشار 2017-05-02
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023